اسلام و حقوق بشر
۳۰ اردیبهشت ۱۳۸۴ما ایرانیان بیش از صد و پنجاه سال است که با پدیده‌ی نو‌آمدی به نام مدرنیته یا تجدد مواجه‌ایم. فقه، نمودِ سنت و دنیای قدیم است و حقوق بشر، نمود مدرنیته و دنیای جدید. این نمودِ تجدد از ابتدای ورود به دنیای اسلام (چه اسلام شیعی و چه اسلام سنی) با آن نمودِ سنت، سرِ ناسازگاری داشته‌است. تعارض فقه و حقوق بشر تنها یکی از نمود‌های این ناسازگاری است.
پاره‌ای از آن تعارض‌ها چنین است:
در انگاره‌ی حقوق بشر، جان بر عقیده مقدم است اما در انگاره‌ی فقهی، عقیده بر جان، مقدم. در انگاره‌ی فقهی، اختلاف جنسیتی موجب اختلاف حقوقی است اما در حقوق بشر اختلاف جنسیتی، حقوق متفاوتی برای آدمیان نمی‌آورد. در انگاره‌ی فقهی، حق حکومت از آنِ فقیهان است اما در مدل حکومتی برخواسته از حقوق بشر (دموکراسی)، حق حکومت از آن تمام مردمان است که از طریق انتخابات آزاد، اعمال می‌شود.
اکنون با توجه به این تعارض‌ها و تعارض‌هایی چون آن، پرسش‌هایی چند، پرسیدنی است:
۱٫ آیا حل تعارض میان فقه و حقوق بشر، امکان و ضرورت دارد؟
۲٫ در صورت ضرورت، با چه ملاک و معیاری می‌توان این تعارض را حل کرد؟
۳٫ آیا فقه و حقوق بشر بر بنیان‌های مشترکی بنا شده‌اند تا بتوان با بازگشت به آن بنیان‌ها به سنتزی از فقه و حقوق بشر رسید؟
۴٫ اگر فرضا این تعارض قابل حل نباشد و نتوان به جمعی و سازگاری‌ای میان این دو رسید، آن گاه چه باید کرد؟ کدام طرف را باید برگزید؟ چرا؟
۵٫ آیا تعارض حقوق بشر تنها با جنبه‌ی فقهی اسلام (دراینجا مراد اسلامِ شیعی) است یا جنبه‌های کلامی، اخلاقی، توحیدی- عرفانی و غیره را نیز شامل می‌شود؟ در صورتِ شمول، چه می توان و چه باید کرد؟
پرداختن به مسایلی که طرح شد، دغدغه‌ی دیرهنگام مسلمانان بوده است،
یاسرجان، تیتر ۵ ستون پایین صفحه (تو و معظمی و…) باید طوری انتخاب شود که دو خطی نشود. لطفا تیترهایت را مطابق این قاعده انتخاب کن تا طرح صفحه به هم نخورد.
به نام خدا. سلام. امام سجاد: بالاترین حقوق خداوند بر تو حقی است که خداوند برای خود قرار داده و آن اصل و اساس سایر حقوق می باشد (تحف العقول و جاهای دیگر، به نقل از رساله ی حقوق منتظری؛ ص ۲۵). میردامادی! مرعوب اخبار و مطالب این دنیا نشو. درود بر هر که از حقوق «قطعی و مسلم» بشر صحبت و دفاع کند. ایضاً درود بر هر که مروج احکام و خواسته های خدا باشد. قربانت. فعلاً خداحافظ.
سلام افشین خان فکر نمی کنم آن کتاب باشد. در عین حال کوشش می کنم عنوان انگلیسی آن را پیدا کنم. و متشکرم